ประคบตา ร้อนหรือเย็น? เลือกอย่างไรให้ถูกอาการ

เคยสงสัยไหมว่า เวลามีอาการตาล้า ตาแห้ง หรืออาการอื่น ๆ บริเวณดวงตา ต้องประคบตาแบบไหน ประคบร้อน หรือประคบเย็น? เพราะการประคบตานั้น ต้องเลือกใช้ความร้อน หรือความเย็นให้ถูกต้องตามอาการ เพื่อแก้ปัญหาเบื้องต้นได้ วันนี้ Breothailand จึงจะพาไปไขข้อสงสัยเหล่านี้กัน

การประคบตาร้อน

การประคบตาร้อน ช่วยคลายกล้ามเนื้อที่หดเกร็ง และทำให้เส้นเลือดบริเวณดวงตาขยายตัวมากขึ้น กระตุ้นการไหลเวียนโลหิตในบริเวณที่เกิดอาการเจ็บปวด ตึง หรือเกร็ง ทำให้บรรเทาอาการปวดและอาการบวมบริเวณรอบดวงตาได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การประคบร้อนควรทำเมื่อไร?

• มีภาวะตากุ้งยิง และภาวะต่อมไขมันที่ดวงตาอุดตัน การประคบร้อนจะช่วยกระตุ้นให้ต่อมไขมันบริเวณเปลือกตาเปิดตัว และช่วยระบายไขมันที่อุดตัน
• ตาล้า ตาแห้ง จากการใช้คอมพิวเตอร์ การประคบร้อนช่วยลดการอุดตันของต่อมไขมันบริเวณเปลือกตา ทำให้ชั้นไขมันของน้ำตาดีขึ้น

วิธีประคบตาร้อน

1. นำถุงเจลประคบร้อน เย็น (Cold Hot Gel Pack) ไปอุ่นในไมโครเวฟ หรือจุ่มในน้ำร้อน ให้อยู่ในความร้อนที่เหมาะสม ไม่เกิน 40-45 องศาเซลเซียส โดยสามารถวางบริเวณหลังมือเพื่อเช็กว่า ร้อนเพียงพอหรือไม่ 
2. ห่อถุงเจลด้วยผ้าอีกชั้นหนึ่ง เพื่อไม่ให้โดนดวงตาโดยตรง แล้วนำมาประคบตาทั้งสองข้างประมาณ 10-15 นาที
3. ถ้าไม่มีถุงเจล สามารถใช้ผ้าต้มในน้ำร้อน และปล่อยให้อุณหภูมิลดลง หรือถุงผ้าใส่ข้าวสาร แล้วนำไปอุ่นในไมโครเวฟ มาประคบร้อนแทนได้

ข้อควรระวังในการประคบตาร้อน

• ความร้อน ไม่ควรเกิน 40-45 องศาเซลเซียส หากร้อนเกินไปอาจทำให้ผิวหนังไหม้หรือพุพองได้
• ไม่ควรประคบตาบริเวณที่มีเลือดออก หรือแผลเปิด
• ไม่ควรใช้เวลาในการประคบร้อนนานกว่า 15–20 นาที
• ควรห่ออุปกรณ์ประคบร้อน ทั้งถุงเจล ผ้าต้มน้ำร้อน หรือถุงผ้าใส่ข้าวสาร ด้วยผ้าอีกชั้นหนึ่ง เพื่อป้องกันไม่ให้สัมผัสกับผิวหนังโดยตรง

การประคบตาเย็น

การประคบตาเย็น จะทำให้เส้นเลือดบริเวณดวงตาหดตัว ช่วยทำให้เลือดออกน้อยลง รวมทั้งช่วยลดอาการคันและบวมของคนที่เป็นภูมิแพ้บริเวณดวงตาอีกด้วย นอกจากนี้ การประคบเย็นยังทำให้มีการดูดซึมน้ำกลับเข้าหลอดเลือด ช่วยให้ยุบบวม จึงนิยมประคบเย็นเมื่อได้รับบาดเจ็บเฉียบพลัน

การประคบเย็นควรทำเมื่อไร?

• ภูมิแพ้ขึ้นตา การประคบเย็นช่วยลดการหลั่งของสาร ฮิสทามีน (Histamine) และลดการรั่วของสารน้ำ ทำให้บรรเทาอาการคันและบวมบริเวณดวงตาจากภูมิแพ้
• ฟกช้ำบริเวณดวงตา การประคบเย็นช่วง 24 ชั่วโมงแรก จะทำให้เส้นเลือดหดตัว ส่งผลให้รอยช้ำหายเร็วขึ้น
• หลังผ่าตัดบริเวณเปลือกตา การประคบเย็นช่วง 72 ชั่วโมงแรก จะช่วยห้ามเลือด และลดอาการบวม หลัง 72 ชั่วโมง แนะนำให้ประคบร้อนต่อได้เลย

วิธีประคบตาเย็น

การประคบเย็นทำได้ 3 วิธี คือ

1. นำถุงเจลประคบร้อน เย็น (Cold Hot Gel Pack) ไปแช่ช่องแข็ง แล้วห่อด้วยผ้าสะอาด ก่อนใช้ประคบตา
2. นำผ้าขนหนูชุบน้ำเย็นและบิดหมาด ๆ ไปใส่ในถุงพลาสติก แช่ช่องแข็งประมาณ 15 นาที แล้วนำมาประคบตา
3. นำถุงน้ำแข็งห่อด้วยผ้าขนหนูอีกชั้น ก่อนนำมาใช้ประคบตา

ข้อควรระวังในการประคบตาเย็น

• ห้ามนอนหลับขณะที่ประคบเย็น
• ควรห่ออุปกรณ์ประคบเย็นด้วยผ้าขนหนู ไม่แนะนำให้ประคบกับผิวหนังโดยตรง 
• ไม่ควรประคบนานเกิน 15-20 นาที เพราะอาจทำให้ผิวไหม้จากความเย็น (Frostbite) ได้
• ไม่ควรประคบเย็นในผู้ที่ทนต่อความเย็นไม่ได้ หรือผู้ที่แพ้ความเย็น เป็นผื่นง่าย

สามารถประคบร้อน ประคบเย็น ร่วมกันได้ไหม?

สามารถทำได้ โดยแนะนำเป็น 2 กรณี คือ 

• มีเลือดออกบริเวณเปลือกตาจากอุบัติเหตุ ให้ประคบตาเย็นในช่วง 24 ชั่วโมงแรก เพื่อให้เส้นเลือดหดตัว เลือดออกน้อยลง หลังจากพ้น 24 ชั่วโมง สามารถประคบร้อน เพื่อให้จัดการเลือดที่ตกค้างอยู่ได้
• หลังผ่าตัดบริเวณเปลือกตา ให้ประคบตาเย็นในช่วง 72 ชั่วโมงแรก เพื่อห้ามเลือด และลดอาการบวม หลัง 72 ชั่วโมง หากมีรอยเขียวช้ำ สามารถประคบร้อนต่อได้เลย

หวังว่าบทความนี้จะทำให้คุณสามารถแยกความแตกต่างระหว่างการประคบร้อนและประคบเย็นได้ รวมทั้งเลือกประคบตาได้ถูกต้องตามอาการ แต่สำหรับใครที่อยากประคบร้อน และนวดรอบดวงตาเพื่อผ่อนคลายไปด้วย ขอแนะนำให้มีเครื่องนวดตาเอาไว้ติดบ้าน โดยเฉพาะเครื่องนวดตา Breo ที่ผสมผสานการนวดและฟังก์ชันประคบอุ่นเอาไว้ในเครื่องเดียว มอบความผ่อนคลายแบบขั้นสุดได้ง่าย ๆ นวดได้ทุกที่ ทุกเวลา