ตื่นมาปวดคอเกิดจากเกิดจากอะไร เกี่ยวกับนอนตกหมอนจริงหรือ?
หลายคนคงเคยมีประสบการณ์ตื่นนอนมาแล้วรู้สึก ปวดคอ ขยับหัวไม่สะดวก หรือแม้แต่เจ็บจี๊ดจนต้องหยุดกิจกรรมระหว่างวันไปเลย บางคนอาจสรุปทันทีว่า "สงสัยนอนตกหมอนแน่เลย" แต่จริง ๆ แล้ว อาการนอนตกหมอน ที่เราพูดกันติดปากนั้นมีที่มาที่ไปอย่างไร? มันเกี่ยวข้องกับ หมอน หรือ กล้ามเนื้อคอ มากน้อยแค่ไหน? พร้อมวิธีดูแลตัวเองและบรรเทาอาการด้วยวิธีธรรมชาติ

สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ “นอนตกหมอน” (Acute Torticollis)

อาการ นอนตกหมอน หรือชื่อทางการแพทย์ว่า Acute Torticollis เป็นภาวะที่เกิดจากกล้ามเนื้อบริเวณคอเกิดการหดเกร็งหรืออักเสบอย่างเฉียบพลัน ส่งผลให้เคลื่อนไหวคอไม่ได้ตามปกติ โดยมีหลายสาเหตุร่วมกัน ดังนี้:

1. นอนในท่าที่คอไม่ได้รับการรองรับที่เหมาะสม

• หมอนสูงหรือต่ำเกินไป : ทำให้แนวกระดูกต้นคอ (cervical spine) บิดเบี้ยวในขณะหลับ
• หมอนนิ่มหรือแข็งเกินไป : ไม่สามารถพยุงแนวคอได้อย่างเหมาะสม ทำให้กล้ามเนื้อคอต้องทำงานตลอดคืน
• นอนตะแคงหรือกอดหมอนจนคอเอียงตลอดคืน ทำให้กล้ามเนื้อคอฝั่งใดฝั่งหนึ่งหดเกร็งเกินไป

แหล่งอ้างอิง: Harvard Health Publishing ระบุว่าการใช้หมอนที่ไม่เหมาะสมกับแนวคอเป็นหนึ่งในปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดอาการปวดคอในตอนเช้า (Harvard Health, 2022)

2. กล้ามเนื้อคอหดเกร็งจากการเคลื่อนไหวผิดจังหวะ

• หันคอเร็วเกินไปขณะทำกิจกรรม เช่น หันมองข้างหลังเร็ว ๆ
• ออกแรงยกของหนักโดยใช้คอช่วย เช่น ยกของขึ้นรถ
• เล่นกีฬา หรือโยคะในท่าที่คอรับแรงผิดทิศทาง

แหล่งอ้างอิง: American Academy of Orthopaedic Surgeons (AAOS) อธิบายว่า กล้ามเนื้อคอหดเกร็งเฉียบพลันเกิดได้จากการเคลื่อนไหวที่ผิดจังหวะหรือเกินขอบเขต (AAOS, 2021)

3. กล้ามเนื้อคออักเสบจากการใช้งานหนัก

• นั่งทำงานหน้าคอมหรือใช้มือถือเป็นเวลานาน โดยไม่พัก หรืออยู่ในท่าก้มคอมากเกินไป
• ใช้กล้ามเนื้อคอซ้ำ ๆ โดยไม่ยืดกล้ามเนื้อ เช่น เล่นโทรศัพท์ก่อนนอนในท่ากึ่งนอน
• เครียดสะสม จนทำให้กล้ามเนื้อคอหดเกร็งโดยไม่รู้ตัว

4. อาการบาดเจ็บเล็กน้อยที่กล้ามเนื้อคอ

• อาจเกิดขึ้นจากการสะดุด ล้ม หรือแม้แต่แค่การ "สะบัดคอ" เบา ๆ ขณะทำกิจกรรม
• บางคนไม่รู้ตัวว่าเคยมีการบาดเจ็บที่คอเล็กน้อย แล้วมานอนในท่าที่ผิดซ้ำ ทำให้อาการแย่ลงตอนเช้า

5. อากาศเย็นหรือชื้นเกินไป

• นอนในห้องแอร์หรือพัดลมจ่อคอทั้งคืน ทำให้กล้ามเนื้อหดเกร็งและไหลเวียนเลือดไม่ดี
• อุณหภูมิที่ต่ำลงอาจทำให้ร่างกายตอบสนองโดยการ “หดกล้ามเนื้อ” เพื่อรักษาความร้อน → ส่งผลให้คอและบ่าแข็งตึง

แหล่งอ้างอิง: Johns Hopkins Medicine ระบุว่าอากาศเย็นหรือการสัมผัสลมเย็นตรงกล้ามเนื้ออาจทำให้เกิดการเกร็งและเจ็บกล้ามเนื้อเฉียบพลันได้ (Johns Hopkins, 2022)

6. การติดเชื้อหรือภาวะทางการแพทย์อื่น ในบางกรณีที่หายาก อาการคล้าย "นอนตกหมอน" อาจเกิดจาก:

• การติดเชื้อที่คอหรือโคนลิ้น
• ปัญหาหมอนรองกระดูกสันหลังคอ เช่น Herniated Disc
• อาการอักเสบจากโรคข้อหรือระบบภูมิคุ้มกัน เช่น Rheumatoid Arthritis

อาการนอนตกหมอน (Torticollis) เป็นยังไง?

ในทางการแพทย์ อาการที่เรียกกันว่า "นอนตกหมอน" หรือบางคนก็เรียกว่า "คอตกหมอน" จริง ๆ แล้วเรียกว่า Torticollis หรือชื่อไทยว่า "คอเอียงเฉียบพลันจากกล้ามเนื้อเกร็งตัว" ซึ่งมักจะเกิดจาก กล้ามเนื้อคออักเสบหรือหดเกร็ง อย่างเฉียบพลัน โดยเฉพาะกล้ามเนื้อที่ชื่อว่า sternocleidomastoid ซึ่งเป็นกล้ามเนื้อเส้นยาวด้านข้างลำคอ

1. ปวดคอทันทีหลังตื่นนอน

• อาการที่พบบ่อยที่สุดคือ ปวดกล้ามเนื้อคอ แบบตึง ๆ เจ็บ ๆ
• มักรู้สึกปวดด้านใดด้านหนึ่งของคอ ไม่ใช่ทั่วทั้งคอ

2. ขยับคอยาก หรือหมุนคอไม่ได้

• จะรู้สึกว่าคอ "ติด" หรือ "ตึง" เวลาพยายามหันศีรษะไปด้านใดด้านหนึ่ง
• บางรายอาจขยับหัวได้แค่ไม่กี่องศา เพราะเจ็บมาก

3. กล้ามเนื้อคอตึงและแข็ง 

• คลำดูแล้วจะรู้สึกว่ากล้ามเนื้อตรงคอและบ่าข้างที่เจ็บ แข็งเกร็ง
• อาจมี ปวดร้าวลงบ่า หรือขึ้นศีรษะร่วมด้วยได้

4. ศีรษะเอียงผิดปกติ บางคนจะรู้สึกว่าศีรษะเอียงเล็กน้อยไปด้านหนึ่งแบบไม่ตั้งใจ เพราะกล้ามเนื้อฝั่งนั้นหดเกร็งจนดึงศีรษะไป

5. ไม่มีอาการทางระบบประสาท
อาการนอนตกหมอนทั่วไป จะไม่ทำให้ชาหรืออ่อนแรง หากมีอาการชาหรือแขนขาอ่อนแรง ควรรีบพบแพทย์ทันที เพราะอาจเกี่ยวกับเส้นประสาทหรือหมอนรองกระดูก

🩺 วิธีการรักษาอาการนอนตกหมอนและการเลือกหมอนที่เหมาะสม

วิธีการรักษาอาการนอนตกหมอน (Acute Torticollis) โดยทั่วไป อาการ นอนตกหมอน มักไม่รุนแรง และสามารถหายได้เองภายใน 2–5 วัน หากดูแลอย่างถูกวิธี แต่หากปล่อยไว้ อาจกลายเป็น ปวดคอเรื้อรัง ได้ ดังนั้นการดูแลเบื้องต้นที่เหมาะสมจึงสำคัญมาก

1. พักกล้ามเนื้อคอ

• หลีกเลี่ยงการหันหรือหมุนคอบ่อย ๆ โดยเฉพาะในทิศทางที่เจ็บ
• อย่ายกของหนัก หรือขับรถระยะไกลในช่วงที่อาการยังไม่ดีขึ้น

2. ประคบร้อน

• ใช้แผ่นความร้อน/ถุงน้ำร้อน/ผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่นประคบบริเวณที่ตึงหรือปวด
• ทำวันละ 2–3 ครั้ง ครั้งละ 15–20 นาที เพื่อช่วยคลายกล้ามเนื้อและเพิ่มการไหลเวียนเลือด

❗ควรหลีกเลี่ยงการประคบเย็นในกรณีที่กล้ามเนื้อหดเกร็งเฉียบพลัน เพราะจะทำให้ตึงมากขึ้น

3. การนวดคลายเส้น

• การ นวดคลายเส้น จะช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อที่ตึง ช่วยลดการหดเกร็ง และกระตุ้นการไหลเวียนเลือด
• เทคนิค วิธีนวดคลายเส้นเบื้องต้น:
  • ใช้ปลายนิ้วกดเบา ๆ ที่บริเวณฐานของกะโหลก ไล่ลงมาด้านข้างคอ
  • นวดวนเป็นวงกลมบริเวณบ่าทั้งสองข้าง และไหล่

4. ยาคลายกล้ามเนื้อและยาแก้ปวด (ถ้าจำเป็น)
ยาเช่น Paracetamol หรือ Ibuprofen ช่วยบรรเทาอาการปวด ในบางกรณีแพทย์อาจจ่ายยาคลายกล้ามเนื้อ เช่น Methocarbamol หรือ Diazepam ในระยะสั้น

5. บริหารคอเบา ๆ (เมื่ออาการดีขึ้น)
เมื่อเริ่มขยับคอได้บ้างแล้ว สามารถเริ่มบริหารเบา ๆ เช่น:

• • หันศีรษะซ้าย–ขวา ช้า ๆ
  • ก้ม–เงยศีรษะเล็กน้อย

6. เลือกหมอนที่เหมาะสม (เพื่อป้องกันนอนตกหมอน)

หมอนที่ดีควร รองรับแนวกระดูกสันหลังช่วงคอ ให้ตรงตามธรรมชาติ ไม่สูงหรือต่ำเกินไป การเลือกหมอนที่เหมาะสมกับ ท่านอนของแต่ละคน เป็นสิ่งสำคัญมาก

เลือกหมอนตามท่านอนหลัก

• ท่านอนหงาย  หมอนควรมีความสูงปานกลาง รองรับศีรษะและต้นคอได้เต็มที่
• ท่านอนตะแคง หมอนควรมีความหนากว่าปกติ เพื่อให้คออยู่ในแนวเดียวกับกระดูกสันหลัง
• ท่านอนคว่ำ ท่านอนนี้ไม่แนะนำ เพราะทำให้คอเอียงตลอดคืน เสี่ยงนอนตกหมอนสูง

ลักษณะหมอนที่ควรมองหา

• มีส่วนรองรับคอ (Neck support): หมอนแบบ Contour หรือหมอน Memory Foam ที่ออกแบบเว้าเข้ารูปคอได้ดีแน่นพอประมาณ: หมอนไม่ควรยุบตัวเกินไปเมื่อวางศีรษะ
• วัสดุระบายอากาศดี: เพื่อป้องกันการสะสมความชื้น ที่อาจกระตุ้นให้กล้ามเนื้อหดเกร็งในคืนที่อากาศเย็น

งานวิจัยจาก Journal of Physical Therapy Science (2015) พบว่า ผู้ที่ใช้หมอนที่รองรับแนวกระดูกคอได้ดี มีอาการปวดคอลดลงชัดเจนภายใน 4 สัปดาห์ เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ใช้หมอนทั่วไป

เคล็ดลับเสริม: ป้องกันอาการนอนตกหมอน

• หมั่นยืดกล้ามเนื้อคอก่อนนอน
• เลี่ยงการเล่นมือถือหรือก้มหน้าเป็นเวลานานก่อนเข้านอน
• นอนบนที่นอนที่แน่นพอประมาณ ไม่ยวบตัว
• ใช้ เครื่องนวดคอ ก่อนนอน สัก 10–15 นาที เพื่อคลายกล้ามเนื้อคอ

เครื่องนวดคอ breo Neck D5 Professional premium neck massager 

เครื่องนวดคอ  breo รุ่น Neck D5

breo Neck D5 เครื่องนวดคอเพื่อการดูแลรอบคออย่างมืออาชีพ  ดูแลทุกจุดนวดรอบคอ ท้ายทอย หลังคอ บ่าบน พร้อมระบบประคบร้อนรอบคอ 270 ด้วยฟิล์มทำความร้อนแบบยืดหยุ่นรักษาอุณหภูมิคงที่ที่ 43°C และสามารถปล่อยคลื่นแสงอินฟราเรด 5~16 μm ทำให้ความร้อนแทรกซึมเข้าสู่เนื้อเยื่อใต้ผิวหนังและผิวหนังชั้นลึกในทุกทิศทาง ส่งเสริมการไหลเวียนโลหิต และปรับสภาพกล้ามเนื้อบริเวณคอให้มีความยืดหยุ่นยิ่งขึ้น จำลองการนวดด้วยมืออย่างผู้เชี่ยวชาญ กด ดัน รีดเส้น นวดตั้งแต่จุดต่อมน้ำเหลืองสองข้างคอและกราม ท้ายทอย หลังคอ จนถึงบ่าบน ด้วยหัวนวดลูกคลื่น 42 จุดสัมผัส บนรางที่สามารถนวดรอบคอและทำให้หัวนวดหมุนได้หลายมิติในเวลาเดียวกันเริ่มนวดต่อมน้ำเหลืองบริเวณขากรรไกรทั้งสองข้างของคอจากจุดเฟิงฉี จุดเทียนจู กล้ามเนื้อ sternocleidomastoid ครอบคลุมกล้ามเนื้อทราพีเซียสที่อยู่ด้านหลังคอ สร้างประสบการณ์การนวดแบบไดนามิกสามมิติรอบทิศทาง 270° ดูแลกล้ามเนื้อคออย่างเต็มประสิทธิภาพ

บทสรุป

อาการนอนตกหมอนไม่ใช่เรื่องเล็ก เพราะมีหลายปัจจัยที่กระตุ้นให้กล้ามเนื้อคอหดเกร็งหรืออักเสบ เช่น ท่านอน, ความเครียด, การเคลื่อนไหวที่ผิดจังหวะ, หรือแม้แต่ อุณหภูมิในห้องนอน การเข้าใจสาเหตุเหล่านี้จะช่วยให้สามารถ ป้องกันอาการนอนตกหมอนได้ดีขึ้น เช่น เปลี่ยนหมอนให้เหมาะสม, หลีกเลี่ยงการนอนท่าคอเอียง และดูแลกล้ามเนื้อคอด้วยการ นวดคลายเส้น หรือใช้ เครื่องนวดคอ ที่ออกแบบมาเพื่อลดความตึงของกล้ามเนื้อก่อนนอน หรือรู้สึกว่าอาการกล้ามเนื้อคอตึง ไม่หายไปใน 3-5 วัน ควรรีบปรึกษาแพทย์ เพื่อประเมินว่ามีปัญหาที่โครงสร้างกระดูกหรือเส้นประสาทหรือไม่